Rosa Queralt
Bakardadearen bila natura erdi-erdian kokatzen da
Arditurriko Meategietan okupatutako etxe batean, Oiartzunen, bere ondoan, paradisua. Bere inguruan, erromatarren garaitik ustiatutako eta 1984an jardueraren amaiera ondoren utzitako antzinako meatze-gune bateko aztarna eta arrastoak. Lekua berezia da, hor baztertuta geratu ziren zuloez, kraterrez, arrokez, harriez… beterikoa. Landaretzak eta basoko masak, hauek guztiak estali eta ezabatzeagatik borrokatzen dute, bere indarrarekin eraispen sentsazio posible bati gailenduz.
Burua, emozioak eta zentzumenak suspertuta, bai bere gogo-aldarteagatik eta baita inguruneagatik ere, Idoia Montónek paraje honen labirinto edo egituratik ihes egitearen ezinezkotasuna sumatzen du eta ingurune naturalaren gaia berrartzen du, nahiz eta norabidearen aldaketa erabatekoa den aurreko hamarkadako bertsio alaiei dagokionez. Orain espazio natural haietatik oso urrun dagoen unibertso baten aurrean dago. Errealitate ezberdina da, momentu batzuetan irrazionalaren gertuko bezala ulertzen du, misterioarekiko harreman baten eramailea. Formak iragankorrak dira, argia jasotzean eraldatzen diren eta geroago berriz desagertzen diren itzalak dirudite. Dagoeneko ez datza paisaia genero bezala irudikatzean, leku zehatz bat baizik, non era berean kontraesanak bizi diren – presentziak eta hutsuneak, edertasuna eta zarrastada, bizitza eta kaosa- eta hauek egonik ere, magikoa dena.
Bere Ardurriko margolanek antinomia hauen eta beste batzuen oinarriaren gaineko jazarpena islatzen dute, unibertsoaren izaera tragikoa eta aldi berean apartekoa goraipatzeari utzi gabe. Baita bere irudiena ere.